Golgi aygıtı, golgi cisimciği veya golgi kompleksi gibi farklı isimlerle anılabilir. Ökaryot hücrelerin çoğunda bulunur. Alyuvar ve sperm hücrelerinde görülmez.
Keşfi
Golgi aygıtı fiziksel olarak diğer organellere oranla büyük olduğundan keşfi de bir o kadar kolay olmuştur. 1897 yılında İtalyan bir doktor olan Camillo Golgi tarafından keşfedilmiştir. Camillo, bu organeli ilk kez kendi mikroskobu ile keşfettikten sonra "apparato reticolare interno" olarak adlandırdı. Ancak keşiften 1 yıl sonra Camillo, bu organele kendi soyadını vererek yeniden adlandırdı. O dönemlerde bu keşif çok tartışma yaratmıştı. Bazı bilim insanları bu keşfin gözlem tekniğiyle ilgili bir hata olabileceğini öne sürdü. 20. yüzyılda gelişen mikroskop teknolojisi ile Golgi aygıtı resmen doğrulanarak öne sürülen bu tartışma sonlanmış oldu.
Yapısı ve Özellikleri
Hem bitkisel hem de hayvansal hücrelerde bulunur. Sisterna adı verilen kıvrımlı zardan guruplarından oluşur. Özellikle bitki hücrelerinde hilal şekline gelerek diktiyozom adı verilen kümeler oluşturabilir. Bir memeli hücresinde 40 ila 100 arasında diktiyozom gözlemlenebilir.
Bu kümeler dört bölgeye ayrılmıştır. Bu parçalar cis golgi ağı, medial golgi, endo golgi ve trans golgi ağı olarak adlandırılır.
Görevleri
Hücre içi iletişimin önemli bir parçası.
Golgi aygıtı aktif olarak salgı yapan organların hücrelerinde görülür. Ter, tükürük gibi salgıların sağlandığı bölgelerde paketleme ve salgı görevi yapar. Endoplazmik retikulumda üretilen glikoprotein, lipoprotein gibi maddeler golgi aygıtına gelir. Burada bu maddeler düzenlenerek değişime uğrar. Lizozom'da bu yolla oluşan bir organeldir.
Bitki hücrelerinde hücre çeperinin yapısında bulunan selülozu düzenlemede ve kofulun oluşumunu sağlamada önemli role sahiptir.
Vezikül olarak adlandırılan keseciklerinde tomurcuklanma gözlemlenir ve bu olayın sonucuna bağlı olarak koful oluşur.
Ayrıca hormonların kana verilme anında, ribozomda üretilen proteinler endoplazmik retikulum üzerinden golgiye aygıtına geldikten sonra golgi aygıtı, salgı kesecikleri ile hücre zarına gönderilir. Ardından ekzositoz ile kana verilir. Bu durumu şöyle özetleyebiliriz; ekzositoz işlemi için moleküllerin paketlenmesinde, türlerine göre ayrılmasında ve modifiye edilmesinde görevlidir.
Hücrede paketlenen moleküllerin nereye ulaşacağını belirleyen organel Golgi aygıtıdır. Örneğin, lizozoma gidecek olan proteinlerde mannoz-6-fosfat bulunur. Böylelikle bu paketin lizozoma gidileceği anlaşılır.
Ali Gürsel 06 Aralık 2020 - 23:48:23
golgi cisimciğini selüloz üretmez golgi hücre zarının gereksinimlerini üretir ondan sonra hücre zarı selülozu üretir yanlış bir bilgi var düzeltirseniz daha iyi olur.