Deve, devegiller familyasının camelus cinsini oluşturan iki türün ortak adıdır. Bu evcil hayvanlar, yük taşıma ve binek hayvanı olarak kullanıldığı gibi etinden, sütünden, yününden ve derisinden de faydalanılır. Cinsin türleri tek hörgüçlü develer ve çift hörgüçlü develerdir.
Develerin en belirgin ayırt edici özellikleri yağ depolamalarını sağlayan hörgüçleridir. Ayrıca uzun bacakları ve yumuşak tabanları ile kumda ve karda oldukça rahat bir şekilde yürüyebilirler. Kapanabilen burun delikleri ve kalın kıllarla kaplı kulakları da kumlu çöl arazilerinde yaşamalarını oldukça kolaylaştırır.
Anlayacağınız üzere çöl iklimine uyum sağlamış olan develerin yapısal olarak en güçlü yetenekleri ise yine çöl ikliminde hayatta kalmalarını sağlayan, susuzluğa ve açlığa dayanma özellikleridir. Develer 50°C'lik sıcaklıkta 9 gün aç ve susuz hayatta kalabilirler. Bu süre içerisinde vücutlarındaki suyun %40'ını ve toplam ağırlıklarının %22'sini kaybedebilirler. Ortalama bir insan ancak vücudundaki suyun %12'sini kaybetmeye dayanabilir.
Peki develerin susuzluğa bu kadar iyi dayanabilmelerini sağlayan nedir?
Kan Hücrelerinin Yapısı
Genelde develerin susuzluğa dayanmalarını sağlayan temel özellik hörgüç olarak bilinse de bunu sağlayan aslında kan hücreleridir. Develerin alyuvarları insanlardaki gibi yuvarlak değil Amerikan futbolu topu gibi eliptik şekilde özelleşmiştir. Develerin alyuvarları bu özel şekil ve yapıları ile daha fazla su tutabilirler. Üstelik bunu yaparken de kanlarının yoğunluğu önemli ölçüde değişmez. Develer kanlarının bu özelliği sayesinde su kaybına daha fazla tolerans gösterebilirler.
Sırasıyla Deve ve İnsan Kan Hücreleri
Vücut Sıcaklıklarını Değiştirebilmeleri
Develer gündüz yükselen sıcaklıklarda terlemelerini ve sıcaklık farkını azaltmak amacıyla vücut sıcaklıklarını 41°C'ye kadar çıkarabilirler. Aynı şekilde soğuk çöl gecelerinde de vücut sıcaklıklarını 30°C'ye kadar düşürebilirler. Ortam sıcaklığı ile vücut sıcaklığı farkı azaldıkça sıvı kaybı azalmaktadır. Bu özellik sabit vücut sıcaklığına sahip olan memeli hayvanlar için oldukça sıra dışıdır.
Su Kayıplarının Az Olması
Develerin derilerinin ve kürklerinin yapısını çöl koşullarına adaptasyon sağlayarak sıcaklığa maruz kalan bölgelerde farklılaşmıştır. Bu sayede yüksek sıcaklıklara daha iyi tolerans gösterebildikleri gibi terlemelerini azaltarak gereksiz su kayıpları yaşamalarını önlerler.
Hörgüçlerinde Depolanan Yağ
Develerin hörgüçlerinde depoladıkları yağ her ne kadar açlığa dayanmalarında birincil şekilde etkili de olsa, hörgüçte depolanan yağın metabolik yıkımı sonrasında açığa çıkan su miktarı, şekerin yıkımına oranla çok daha fazladır. Bu metabolik su bir miktar susuzluğa dayanmalarına yardımcı olur.
Su İçme Kapasiteleri
Develer, su kaynağı bulduklarında tabiri caizse limitlerini zorlarlar. Uzun süren bir susuzluktan sonra bir deve 110 litreye kadar suyu bir kerede içebilir. Bu özellikleri sayesinde zarar görmeden çok fazla suyu vücutlarına alabilirler.