Loading

Füzyon Nedir?

Güneş fırtınası

Cevabı çok basit aslında; "bir veya birden fazla hafif atomun birleşmesi sonucu daha ağır çekirdekli atomlara dönüşmesi" Bu işlem Füzyon (İngilizce: Fusion) olarak adlandırılır. Nükleer kaynaşma, atomların birleşmesi gibi ifadeler de bu olayı tanımlamak için kullanılabilir.

İki hafif atom, uygun ısı düzeyinde çekirdeklerin çarpışması sonucunda kaynaşabilir. Bu durumda ortaya daha ağır çekirdeğe sahip farklı bir atom çıkar. Bu Füzyon işlemi esnasında ise ortaya çok büyük oranda enerji açığa çıkar. Açığa çıkan enerji miktarını kabaca tasvir etmek gerekirse, petrol ile elde ettiğimiz enerjinin 10 milyon katı kadar bir enerjiden bahsedebiliriz. 10 milyon kat mı? Evet, 10 milyon kat. Güneş, füzyon olayı ile hayatını sürdürür.

Hidrojen atomunun 1 protonu vardır ve nötrona sahip değildir. Hidrojenin izotopları olan Döteryum'da 1 nötron, Trityum'da ise 2 nötron bulunur.

 

 

Döteryum ve trityum gerekli koşulları karşılarsa Helyum atomunu oluşturur. 

 

Güneş de füzyon ile Helyum atomlarını açığa çıkarır ve gerekli enerji bu şekilde sağlanır.

Füzyon İçin Gerekli Koşullar

Füzyon'un gerçekleşebilmesi için bazı kriterler vardır. Bu kriterlerden birisi "Sıcaklık" diğeri ise "Lawson kriteri"dir.

Sıcaklık

Güneş'te; en hafif element olan hidrojen, diğer hidrojen atomları ile birleşerek helyumu atomu oluşturur. Füzyonun oluşabilmesi için uygun olan ısı miktarı çok yüksektir. Bunu ateş yakarak elde etmek pek mümkün değildir. Bir milyon santigrat ile ifade edilen ısı miktarına ihtiyaç vardır. Güneş'teki sıcaklık, füzyon için uygundur.

Füzyon işleminde yüksek ısıya ihtiyaç duyulmasının başlıca nedeni, atom çekirdeklerinin pozitif yüke sahip olmalıdır. Atomların çekirdekleri birbirlerine yakınlaştığında çok şiddetli bir şekilde birbirlerini iterler. Bunu engellemek için çok yüksek miktarda kuvvet uygulamak gerekir. Böyle bir kinetik enerjinin oluşumu 20-30 milyon santigrat dereceye eş değerdir. 

Lawson kriteri (Lawson Ölçütü)

Plazmanın dağılmadan hapsedilmesi için gerekli zamanın ve plazma yoğunluğunun ilişkisini tanımlar. Plazmadan dışarı çıkan güç, içeri giren güç ile aynı olması gerekir. 

Günümüzde Füzyon Nükleer santralleri bulunmamaktadır. Yani şuan için füzyon ile nükleer enerji üretilmiyor. Bunun yerine yapması daha tehlikeli fakat daha ucuz ve kolay olan fisyon tercih edilir. Bahsedildiği üzere füzyonu gerçekleştirebilmek için gereken şartları karşılamak çok zordur. Ancak imkansız değildir. 

Kayıtlarda 1952 yılında Amerika tarafından kullanılan bir füzyon bombasından (Hidrojen Bombası) bahsedilir. Bu bombada gerekli sıcaklık ve enerji fisyon ile tetiklenerek füzyon işlemini başlatır. Dünya üzerinde bulunan en yıkıcı silahtır. Atom bombasından 1000 kat daha fazla enerji çıkarabilir.

Emre AKKAYA
Yönetici / 81 Yazı / 2,5M Okunma

1992 Ankara doğumlu. Yazılımcı ve amatör astronom. Araştırmayı ve bilgi paylaşmayı sever..


Yorum Yap

E-Posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

ya da üye olmadan yorum yap ve onaylanmasını bekle.
ÜST