Loading

Ateş Böcekleri Nasıl Işık Saçar?

Dişi ateş böceklerinin tümü, erkeklerinse neredeyse tamamı ışık yayarlar. Ateş böceklerinden bu ışığın yayılma sebebi tamamen kimyasal bir olaydır.

Işık yayan bir ateş böceği

Karanlık bir ortamda ateş böceği ile ilk karşılaşmanızda tam olarak ne gördüğünüzden emin olamayabilirsiniz. Etrafına ışık saçan muazzam bir canlı. Eğer ateş böceklerinin sürü halinde bulunduğu bir yerde bulunuyorsanız, karşılaşacağınız manzara ise muazzam olacaktır. Etrafınızda onlarca ateş böceği parıl parıl parlıyor olacaktır.

Ateşböcekleri Manzara

ateş böcekleri, Lampyridae sınıfında bulunan böceklerdir. Biyolojik olarak en önemli özellikleri ise şaşırmayacağınız gibi ışık üretebiliyor olmaları. Işık saçmalarına sebep olan şey Biyolüminesans olarak adlandırılan bir kimyasal olaydır. Biyolüminesans canlılarda çok nadir görülen bir olaydır. 

Bu canlılarda Lüsiferin ve Lüsiferaz bulunur. Oksijen ve Lüsiferin bileşenlerinin tepkimeye girmesi sonucunda ışık açığa çıkar. Lüsiferaz ise bu olayda hızlandırıcı rolünü üstlenir. Işığın açığa çıkması olayı Biyolüminesans olarak adlandırılır. Işık yayan genel bileşiklere Lüsiferin adı verilir.

Lüsiferin Bileşikleri

 

Biyolüminesansın gerçekleşmesi için gerekli olan lüsiferini bazı canlılar kendileri üretirken bazı canlılar besin yoluyla sağlayabilir. Canlının etrafa yaydığı ışığın rengi bulunan ortam ve şartlara göre değişkenlik gösterebilir. Örneğin birçok deniz canlısının yaymış olduğu ışıklar mavi ve yeşil renklerde görülür. Bunun nedeni suyun içerisinde ilerleyen dalga boylarının saçılıp su tarafından emilmesinden kaynaklanır. Birçok canlı Biyolüminesansı avlanmak, eş bulmak, savunmak gibi farklı amaçlarda kullanır. 

ateş böcekleri sarı renkte ışık yayarlar. Bu ışınlar ateş böceğinin karın bölgesinden yayılır. ateş böcekleri yaz aylarında eş bulmak için ışık yayarlar. Bu şekilde karşı cinsi etkileyebilir ve üreme faaliyetini gerçekleştirebilir. Işık yaymasının ana sebebinin savunma amaçlı olduğu düşünülüyor. Işık yayarak avcıları korkutma yeteneği ateş böceğinin hayatta kalma olasılığını arttırmış olabilir. Ancak zamanla bu durumun çiftleşmek için kullanılmaya başlandığını düşündürüyor. ateş böcekleri için ışık yaymak çok önemlidir. Çünkü yayılan bu ışık boylarına göre ateş böcekleri kendi türlerini spesifik olarak ayırt edebilir.

Ayrıca ateş böcekleri kendilerini savunmak için lucibufagins sentezler. Bu sentez toksik bir kimyasal olması sebebiyle kuşlar ve kurbağaların ateş böceklerini av olarak görmesini engeller. 

ateş böceklerinin yoğun olduğu bir bölge işte böyle görünüyor...

Emre AKKAYA
Yönetici / 81 Yazı / 2,5M Okunma

1992 Ankara doğumlu. Yazılımcı ve amatör astronom. Araştırmayı ve bilgi paylaşmayı sever..


Yorum Yap

E-Posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

ya da üye olmadan yorum yap ve onaylanmasını bekle.
ÜST