Her Çocuğun Büyümeden Önce Okuması Gereken 10 Kitap

İnsanın çocukluğunda iz bırakan her şey onu ömrü boyunca takip eder. Bu yüzden kitap okuma alışkanlığı ebeveynlerin çocuklarına bırabilecekleri en değerli mirastır.

Aynı bir akarsu gibi, çocuk beyni de ne kadar çok kaynağa sahip olursa o kadar dolu çağlayacak, zihni o kadar farklı kollara doğru akacaktır. Kitap okuyan bir çocuk hayatı farklı gözlerle deneyimlemeye, farklı çıkarımlarda bulunmaya başlayacaktır. 

İşte sizlere 12 yaşına gelmeden her çocuğun okuması gereken, her çocuğa okuma alışkanlığı kazanmada yardımcı olacak 10 kitap: 

1- Küçük Prens - Antoine de Saint-Exupéry

-"Hoşça git," dedi tilki. "Vereceğim sır çok basit: İnsan ancak yüreğiyle baktığı zaman doğruyu görebilir. Gerçeğin mayası gözle görülmez." Küçük Prens unutmamak için tekrarladı: "Gerçeğin mayası gözle görülmez."

Şanslı her insanın çocukken karşılaştığı bir kitap "Küçük Prens". Tabii çocuklar için dediysek aldanmayın kimi yetişkinin hala başucu kitabı. Fransız bir pilotun kaleminden çıkan bu hayat dersi çocukları fersah fersah ileri götürecek bir derinliğe sahiptir. 

-"büyükler hiçbir şeyi tekbaşlarına anlayamıyorlar, onlara durmadan açıklamalar yapmak da çocuklar için sıkıcı birşey oluyor dogrusu..."

2- Martı Jonathan Livingston - Richard Bach

"Yaşamın gerçek anlamını arayan, bulmaya çalışan bir martıdan daha sorumluluk sahibi biri olabilir mi? Bin yıldır yaptığımız tek şey balık peşinde koşmak. Artık yaşamak için bir nedenimiz olmalı; öğrenmek, keşfetmek, özgür olmak gibi. Bana bir şans verin, öğrendiklerimi size göstereyim." 

Martı Jonathan Livingston her çocuğun bir çırpıda bitirebileceği merak dolu bir kitap. Okuduktan sonra hiçbir çocuk aynı kalamıyor. Kitap bittiğinde çocuğunuzun gözlerindeki sorgulayan bakışlara şaşıracaksınız. 

Martı Jonathan hayatın anlamını arayan bir kuştur. Kitapta bunu yaparken hissettikleri de çocuk bir martının gözlerinden okuyucuya aktarılır. Bu yüzden martıyla kendini özdeşleştirecek olan çocuk bambaşka şekilde sorgulamaya başlayacaktır.

Sahi, "Bir kuşu özgür olduğuna ikna edebilmek niye dünyanın en zor işi?"

3- Küçük Kara Balık - Sameh Behrengi

“Benim derdim su birikintisinin sınırları değil, benim derdim denizi düşünmemiş balıklarla yaşamak.”

Çocuklara, öğretilmiş sınırların anlamsızlığı ve merak etmeyi öğreten bu kitapla ne kadar erken tanışılırsa o kadar iyi olacaktır. 

Küçük Kara Balık'ın denize giden yolda karşılaştığı sorunlar, durumlar ve bunları çözümlemeyöntemleri; Küçük Kara Balık'ın her yüzgecinde daha da derinleşecek ve çocuğunuzu içine alacaktır. 

4- Şeker Portakalı - Jose Mauro de Vasconcelos

"Şimdi acının ne olduğunu gerçekten biliyordum. Ayağını bir cam parçasıyla kesmek ve eczanede dikiş attırmak değildi bu. Acı, insanın birlikte ölmesi gereken şeydi. Kollarda, başta en ufak güç bırakmayan, yastıkta kafayı bir yandan öbür yana çevirme cesaretini bile yok eden şeydi." 

Yazarlıkta karar kılıncaya kadar, boks antrenörlüğünden ressam ve heykeltıraşlara modellik yapmaya, muz plantasyonlarında hamallıktan gece kulüplerinde garsonluğa kadar çeşitli işlerde çalışan Jose Mauro de Vasconcelos'un başyapıtı Şeker Portakalı,  Vasconcelos'a göre "günün birinde acıyı keşfeden küçük bir çocuğun öyküsü"dür. Vasconcelos, tam on iki günde yazdığı bu romanı "yirmi yıldan fazla bir zaman yüreğinde taşıdığını" söyler.

Her çocuğun okuduktan sonra biraz büyüdüğünü hissedeceği bir kitaptır Şeker Portakalı. İnsanların aynı şartlarda yarışa başlamadığını anlatır. Bu kitabı okuduktan sonra empati yeteneği gelişmeyecek bir çocuk sanırım yoktur. 

Güneşi Uyandıralım ve Delifişek isimli devam kitapları da mutlaka okunmalıdır. 

5- Pal Sokağı Çocukları - Ferenc Molnár

"Dargınlıkla, küskünlükle savaşa gidilir mi? Bu savaşı ancak birbirimizle çok iyi dost olursak kazanabiliriz!"

Öykü, 20. yüzyılın başında hızla gelişen Budapeşte'de, oyun sahalarını "Kızıl Gömlekliler" denen zengin çocuklarından korumaya çalışan bir grup yoksul çocuğun savaşını anlatır. 

Hüzünle bolca karışık bu kitapta birlikteliğin önemi, topluluk içinde nasıl davranılması gerektiği, onurun değeri ve insanların farklılıklarını anlatır yazar. Sadece çocukları değil, çocukluğunu sokakta geçirmiş her kişiyi bir yerlere götürecek olan bu kitabın "modern dünya klasikleri" içinde yeri oldukça sağlamdır.

6- Çocuk Kalbi - Edmondo de Amicis

"Şunu da asla unutma Enrico, yaşadığın sürece çok acı günlerin olacak. Ama bana göre bunlardan en acısı, anneni kaybettiğin gün olacaktır."

Çocuk Kalbi'nde bir çocuğun saf ve temiz kalbiyle, yaşadığı olaylardan çıkardığı dersleri bir günlük formatıyla sunuyor yazar. Bunu yaparken de oğlunun okul günlüğünden faydalanıyor. Vatan sevgisini, dostluğu, paylaşmayı ve insan olmayı en sıcak duygularla dile getiren bu kitap her çocuğa bir şeyler katacaktır. 

7- Momo - Micheal Ende

"Daha çok para kazanıp, daha çok harcıyorlardı. Fakat yüzleri asıktı, yorgun ve keyifsizdiler, gözleri dostça bakmıyordu."

Dinlemesini bilen sessiz kız Momo'yu ve onun zaman hırsızları ile olan savaşını anlatan, daha çok "Bitmeyen Öykü" kitabı ile tanınan Micheal Ende'nin muhteşem kitabı. 

Modern zamanda hayatımızdan zaman çalan o kadar çok şey var ki fark etmediğimiz. İşte Momo bizi bu hırsızlara karşı uyarıyor. Zamanımızın ancak sevdiklerimizle geçirecek kadar değerli bir meta olduğunu bizlere yeniden hatırlatıyor. Bizleri adeta hızlı rüyalar gördüğümüz uykumuzdan uyandırıyor. 

8- Matilda - Roald Dahl

Charlie'nin Çikolata Fabrikası'ndan hatırladığımız, Galli yazar Roald Dahl'ın bir başka kitabı. 

"Eğer bazı kokuşmuş televizyon programlarının kızınızın geleceğinden daha önemli olduğunu düşünüyorsanız, baba olmamanız gerekirdi!"

Matilda üç yaşına geldiğinde kendi kendine okumayı öğrenmiş, kitap okumaya karşı müthiş bir iştahı olan çok zeki ve sıradışı bir kızdır. Öyle ki 4 yaşına geldiğinde köy kütüphanesindeki tüm kitapları okumuştur. Anne ve babası ise onun kitaplara düşkün bir baş belası olduğunu düşünmektedir. 

Anne ve babasının yalnızca televizyon izleyen ve insanları kandırarak para kazanmaya çalışan insanlar olduğunu gören Matilda onlara ceza vermeye karar verir. Kendisine ya da bir başkasına herhangi bir kötülük yaptıklarında bir şekilde buna bir karşılık verecek olan Matilda, zaman geçtikçe doğaüstü güçlerini de keşfedecektir. Bu güçler yalnızca anne babasına değil sınıf arkadaşları ve korkunç başöğretmen Bayan Trunchbull'a karşı da oldukça faydalı olacaktır. 

9- Sevdalı Bulut - Nazım Hikmet

"Nöbetçiler başladılar kadını dövmeye. "Kadın da dövülür müymüş?, hem de ihtiyar bir kadın" diyeceksiniz. Padişah kapısını bekleyenler ihtiyar kadını da döver, emir alırsa canları isterse çocukları da kılıçlarıyla kesip biçerler." 

Dünyaca ünlü ozanımız Nazım Hikmet'ten iyiliğe ve güzelliğe dair umut dolu bir masal. Nazım Hikmet'in Vera ile buluşmasına vesile bu kitap birçok dile çevrilerek hak ettiği değeri görse de Türkiye'de o kadar da bilinmemektedir. Kısa kısa hikaye ve masallardan oluşan bu kitap, Vera bir çizgifilm şirketinde çalışırken danışmanlık istediği Nazım Hikmet tarafından senaryo olması niyetiyle yazılmıştır. Nitekim hikayelerden bazılarının çizgi filmleri de yapılmıştır. 

10- Yıldızlı Atlas - Burhan Eren

Burhan Eren'in yazdığı Dağıstan Çetinkaya'nın illüstrasyonlarını yaptığı bu kitap şöyle biter: "Bu kitabı beğenmediğiniz takdirde çöpe atın, çünkü hayatınızda kötü şeylere yer yok, olmamalı da." 

Çocuklar için denemelerden oluşan bu kitabı büyükler de eline aldığında bırakamıyor.  Ayrıca şu anda basımı olmaması vesilesi ile bizleri üzse de edinmek oldukça mümkün.