Kelime anlamı olarak ''haddi aşma,hata,gaflet,cehalet'' gibi anlamlara gelen israf, günümüzde gıda sektöründe yaşanan en önemli sorun olarak karşımıza çıkıyor.Manasının bunca olumsuz sözcüğü içinde barındırdığı bu olgu,insanlığın sebep olduğu acı bir gerçek.Malesef kendimiz dahil tüm insalığın bu konuda rolü yadsınamaz.Artan nüfus,gelişen ekonomik şartlar,kolay ulaşabilirlik,yeni trendler v.b faktörler israfın artışına çanak tutuyor.Çünkü biliçsizce yaşamak insanların kolayına geliyor.İnsanın doğasında olan doyumsuzluk,israf adına farkındalığı azaltıyor.Dünyanın bir ucunda insanlar açlıkla mücadele ederken öbür ucunda obezite ile savaşıyor.Dolayısıyla tüm bunlar yaşamımızı devam ettirebilmek için hayati önem taşıyan biyoçeşitliliğin azalmasına sebep oluyor.Türkiye gibi biyoçeşitliliğin fazla olduğu ülkemizin mevcut avantajını korumak da yine bizlere düşüyor.
Günümüzde su,fosil yakıtlar v.b kaynakların hızla tükenmesi,sonraki nesillere daha yaşanabilir çevre sunma bilincinde olan bireyleri yeni arayışlara yönlendirmektedir.Yiyecek içecek sektöründe de benzer şekilde arayışlar işletmeleri geleneksel uygulamalardan uzaklaşılarak yeni nesil uygulamalara yöneltmiştir.Restoranlardaki yiyecek hazırlama sürecinin yanı sıra su,elektrik gibi diğer sabit giderlerin ve oluşan atıkların azaltılması noktasında yeni bakış açıları geliştirilmektedir.Mutfak içerisinde meydana gelen üretim sonucu işlenmemiş veya işlenmiş gıda atıkları işletmeleri ve toplumları gerek maddi gerekse manevi zararlara uğratmakla birlikte çevresel kirliliklere de yol açmaktadır.Oysaki çöpe giden gıdalar doğru değerlendirilmiş olsa binlerce insanın açlıktan yaşamını yitirmesinin önüne geçilebilir.
Her geçen gün bu konu ile ilgili duyarlı insan sayısının arttığını da belirtmek gerekir..Hiçbir şey için geç değil çünkü.Elimizden çok şey gelebilir.Bizler hep tüketen olursak bu döngü böyle devam eder.Ama yeni projeler için çalışıp var olan projelere destek verirsek gelecek için yeni umutlar doğar.Kafamızı kaldırıp yaşadığımız gezegenin güzelliklerinin farkına varmalıyız.Doğaya olan borcumuzu ödemeliyiz.Üretmeli ama kirletmemeliyiz.Bu bağlamda tarladan tabağa kadar geçen yolculukta gıda atıklarının en aza indirgenmesi,üretim maaliyetlerinin azaltılması,iş gücü tasarrufunun sağlanması ve en önemlisi gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakılabilmesi adına yeşil restoran anlayışı geliştirilmiştir.
Yeşil Nesil Restoran Hareketi bu kötü gidişatın önüne geçebilmek için başlatılmış bir projedir.Bu hareketin amacı yeme içme sektörüne sürdürülebilirlik kazandırmak,değişime ve gelişime öncülük etmektir.Daha bilinçli bir tüketim anlayışının yanı sıra atık miktarını azaltıp oluşan atığı dönüştürerek enerji verimliliğini sağlamayı hedefliyor.
Boğaziçi Üniversitesi,Dünya Doğayı Koruma Vakfı(WWF),Turizm Restaurant Yatırımcıları-İşletmecileri Derneği işbirliği ve Unılever Food Solutıons'ın desteği sayesinde hayata geçirilen Yeşil Nesil Restoran Hareketi,yeme içme sektöründe devrim niteliği taşıyan bir dönüşüm ayrıcalığını barındırıyor.Sürdürülebilir olmayı hedefleyen restoranlar denetleniyor ve ilgili kriterleri karşılarlarsa Yeşil Nesil Restoran olmaya hak kazanıyor.
Yeşil Nesil Restoran Hareketi ilk olarak İstanbul'da 6 pilot restoranda başlatıldı.Bunlar;
Fenix-Etiler,İstanbul
Frankie-Nişantaşı,İstanbul
Kitchenette-Kanyon AVM,İstanbul
La Mancha-Kuruçeşme,İstanbul
Sunset-Ulus,İstanbul
Tom's Kitchen-Zorlu Center,İstanbul
Mutfaklarda yapılacak, en başta önemsiz gibi görünen ufacık dokunuşların israfı ne ölçüde azaltabileceğine gelin beraber bakalım.
Pet şişeler yerine sürahilerde su tüketimi,tabakların sıklıkla değiştirilmemesi,masa örtüsü kullanılmaması,gıda atığından kompost ve enerji üretilmesi,ana yemeklerin yanında garnitürlerin opsiyonlu olarak müşteriye sunulması.Böylelikle tabaklardaki israfın önüne geçiliyor. Müşteriler ,tabaklarda kalan yemeklerin paketlenerek evlerine götürebilmeleri için teşvik ediliyor.Örneğin, bir restoran su servisinde sürahi kullansa yılda 10 bin ton plastik ve cam şişe atığını önleyebiliyor ya da gereksiz tabak değişimi yapmazsa 15 ton su tasarrufu sağlayabiliyor.
Masalardaki yemek ve ekmek artıkları,barınaklara bağışlanıyor.Peçeteler yerine el kurutma makineleri,susuz pisuarlar,çöp öğütme ve şişe kırma makineleri kullanıyor.
Türkiye'de bu denli hayati önem taşıyan Yeşil Nesil Restoran sertikikasına sahip yalnızca 10 restoran var.Restoranların bu sertifikayı almak için yüze yakın kritere sahip olması gerekiyor.Bu hareketin uygulandığı restoranlarda müşteri memnuniyetinin arttığı da tespit edilenler arasında. Buna dayanarak bu projenin büyümesini umuyor,çevre dostu restoranların artmasını diliyorum.
Üretmeli ama israf etmemeli...
