Kitle Fonlaması Nedir?
Kitle veya Kitlesel Fonlama bir fikir, proje, buluş veya bir sebebin bir çok kişi tarafından küçük küçük katkılarla ve internet aracılığı ile fonlanmasıdır. Konvansiyonel yöntemlerin aksine bu sitemde hiçbir aracı kuruma ihtiyaç duyulmadan finansı ilk elden kullanır. Diğer finansman modellerine göre maliyeti çok daha düşüktür.
Güzel Anadolu’muzda binlerce yıldır imece adı altında uygulanan, Kitle Fonlaması; 1997’de Rock grubu Marillion müzikal performanslarını finanse etmek için 60.000 dolar toplanınca, kitle fonlaması popüler hale gelmiş ve konuşulmaya başlanmıştır. Girişimciliğin bireysel ve grup çabalarını, kültürel, sosyal ve kâr açısından, girişimlerinin başarılı bir şekilde yürütülebilmesi konularını içerir. Bu, çok sayıda destekçinin küçük katkılarını internet yoluyla herhangi bir aracılık içermeden internet üzerinden toplayarak yapılabilir. Kitle fonlaması geleneksel finansman yöntemleri için ilginç bir alternatif olarak düşünülebilir. Bunun nedeni, kitlesel fonlamanın sadece yatırımcıların dışsal motivasyonlara değil aynı zamanda içsel motivasyonlara da katılmalarına izin vermesidir. Kitle fonlaması fikrinin amacı, herkesten para toplamaktır. Birey, sofistike yatırımcılardan risk sermayesi elde etmek yerine, az bir çaba ile çok katkı bulabilir. Aslında, platformlar aracılığı ile fon toplamaya çalışmak girişimcilerin veya teşebbüslerin tek amacı değildir. Aynı zamanda ürün veya projelerinin daha fazla tanıtımını sağlamaları için de kullanılmaktadır.
Kitle Fonlaması, son 5 yılda önemli ölçüde büyüyen yeni bir finansman modelidir. Kitle fonlaması kavramı, bir fikri, bir projeyi, bir kişiyi veya bir sebebi çok sayıda sağlayıcıdan küçük miktarlarda para toplayarak finanse etmeyi gerektirir. Başlangıçta kâr amacı gütmeyen faaliyetler için kitle fonlaması ağırlıklı olarak kullanılmıştır. Ancak, Amerikan Başkanı Barack Obama tarafından 5 Nisan 2012 tarihinde Crowdfund Yasası'nın yürürlüğe girmesiyle girişimciler ve küçük şirketlerin (genellikle bankaların finansmanından hariç tutulduğu) fon sağlama fırsatı sunuldu.
Ülkemizde 28 Kasım 2017’de yürürlüğe giren 7061 sayılı torba kanunla 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda (SPK) yapılan değişiklik ile ‘Kitle Fonlaması’ kavramı ilk defa mevzuata girmiş ve ‘Bir projenin veya girişim şirketinin ihtiyaç duyduğu fonu sağlamak amacıyla Kurul tarafından belirlenen esaslar dâhilinde SPK’nın yatırımcı tazminine ilişkin hükümlerine tabi olmaksızın kitle fonlama platformları aracılığıyla halktan para toplanması’ olarak tanımlanmıştır. 4 Ocak 2019 tarihinde ise Sermaye Piyasası Kurulu Paya/Hisseye Dayalı Kitle Fonlaması ikincil mevzuat taslağını yayınlayarak konunun yasallaşması için bir adım daha atılmıştır.
Kitle Fonlaması Modelleri Nelerdir?
Temel olarak beş farklı modelde yürütülmektedir. Bunlar;
- Ödül Bazlı Kitlesel Fonlama
- Yatırım Bazlı Kitlesel Fonlama
- Hisse Bazlı Kitlesel Fonlama
- Kredi Bazlı Kitlesel Fonlama
- Bağış Bazlı Kitlesel Fonlama
Ülkemizdeki Kitle Fonlaması Platformları nelerdir?
Fonbulucu
Fonbulucu Kitle Fonlaması Platformu: İş fikri, proje ve buluş sahiplerine erken dönem finansal destek sağlayan kitle fonlaması platformu, ayrıca her ay ‘Fikirler Yarışıyor’ adında hem para hem de bir çok ödülün verildiği bir fikir yarışması düzenliyor. Yarışmada dereceye giren fikirler projeye dönüştürülerek platformda fonlamaya sunuluyor.
Arıkovanı
Arıkovanı Kitle Fonlaması Platformu: Girişimcilerin geliştirdikleri teknoloji ve inovasyon odaklı projelerin hayata geçmesi için ihtiyaç duydukları kaynağı toplumdan edinmesini sağlayan bir kitlesel fonlama platformudur.
Fongogo
Fongogo Kitle Fonlaması Platformu: Her türlü projenin hayata geçmesi için ihtiyaç duyulan sermayenin kitlelerin desteğiyle bir araya getirilmesine aracı olan bir pazar yeridir.
İdeanest
ideanest Kitle Fonlaması Platformu: 1991 yılından beri Türkiye’de teknolojinin gelişmesi için birçok finansal destek sunan TTGV tarafından yeni fikirleri desteklemek amacı ile kitle fonlama konseptinin bağış bazlı özgün bir uygulaması olarak hayata geçirilen bağış bazlı kitlesel fonlama platformudur.
Crowdfon
crowdfon Kitle Fonlaması Platformu 2013 senesinde isim ve yönetim değişikliği sonrası, Mustafa Savaş Ünsal tarafından crowdFON markası olarak girişimcilerimizin projelerine destek faaliyetlerini sürdürmektedir.
